Kinh tế Việt Nam năm 2016: Tốc độ tăng trưởng sẽ vượt Trung Quốc

Nguồn: www.tuoitre.vn

Năm 2016, Việt Nam có cơ hội trở thành nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao nhất tại khu vực Đông Á và Đông Nam Á, chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành - giám đốc Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright - nhận định như vậy.

Cơ hội về tốc độ tăng trưởng kinh tế lớn như vậy, nhưng liệu VN có tận dụng và duy trì được? Ông Thành phân tích:

- Với tốc độ tăng trưởng 6,68% trong năm 2015, VN đã gần đạt mức tăng trưởng của Trung Quốc. Trong khi đó, các dự báo đều cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc tiếp tục suy giảm thời gian tới vì những khó khăn về cơ cấu, các vấn đề về bùng nổ tín dụng, bất động sản, nợ của chính quyền địa phương...

Do đó, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm 2016 dự báo còn 6,4%, nhiều nước trong khu vực sẽ bị ảnh hưởng bởi tốc độ tăng trưởng chậm lại của Trung Quốc. VN có điểm thuận lợi hơn khi hàng loạt hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và khu vực sắp có hiệu lực là những tiền đề rất tốt để phát triển kinh tế nếu chúng ta biết cách tận dụng.

Năm 2016, nếu VN tiếp tục ổn định được kinh tế vĩ mô thì tốc độ tăng trưởng GDP có thể đạt 6,8-7%. Như vậy lần đầu tiên kể từ khi đổi mới đến nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế của VN sẽ vượt qua Trung Quốc.

"Trong dài hạn hơn, VN vẫn phải cải cách thể chế và tái cơ cấu kinh tế mới đảm bảo sự phát triển bền vững". Ông Nguyễn Xuân Thành - Ảnh: Quang Định

Không dừng lại ở đó, nếu như giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện được niềm tin của người tiêu dùng và giải quyết tốt khó khăn cho doanh nghiệp thì VN hoàn toàn có thể duy trì được tốc độ phát triển cao này trong năm năm tới. Nhưng trong dài hạn hơn, VN vẫn phải cải cách thể chế và tái cơ cấu kinh tế mới đảm bảo sự phát triển bền vững.

Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại tự do VN - EU, Cộng đồng kinh tế Asean... là những tín hiệu tốt để thu hút các nguồn vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp từ nước ngoài vào VN. Bước sang năm 2016, khi nền kinh tế toàn cầu cải thiện hơn sẽ tác động tích cực đến kinh tế VN. Ví dụ ngành du lịch, năm 2015 khách quốc tế đến VN giảm chủ yếu do khó khăn của khu vực EU, Nga và Trung Quốc.

Ngoài ra, nếu trong năm 2016 giá dầu vẫn ở mức thấp, giá lương thực thực phẩm, nguyên liệu đầu vào như sắt thép và các kim loại khác cũng ở mức thấp sẽ tiếp tục tác động tích cực để giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp lĩnh vực sản xuất, chế biến, chế tạo.

Dù vậy, VN vẫn đối mặt với những khó khăn cơ bản trong năm 2016 cần giải quyết. Đầu tiên là vấn đề ngân hàng. Thời gian qua, nỗ lực tái cơ cấu hệ thống ngân hàng mới chỉ dừng lại ở đảm bảo tính thanh khoản trong ngắn hạn. Nợ xấu tạm được cất giữ lại nên các ngân hàng yếu vẫn là rủi ro lớn nhất cho nền kinh tế trong năm tới. Lãi suất nói chung sẽ khó giảm, tốt lắm thì duy trì được mức như hiện nay.

Với vấn đề tỉ giá, những động thái gần đây cho thấy Ngân hàng Nhà nước dù còn thận trọng nhưng đã đi theo hướng quản lý tỉ giá linh hoạt hơn trong năm 2016. Nhà nước sẽ không quản lý rủi ro tỉ giá như trước nữa, mà doanh nghiệp và người dân sẽ phải quen dần với biến động tỉ giá. Sự thành công trong kinh doanh và đầu tư phụ thuộc nhiều vào năng lực quản lý rủi ro tỉ giá.

Điều này phù hợp với xu hướng các nước trong khu vực và thế giới. Cụ thể sau khủng hoảng kinh tế 1997-1998, các quốc gia như Thái Lan, Malaysia, Indonesia đã điều hành tỉ giá linh hoạt hơn. Ngay cả Trung Quốc trong thỏa thuận gần đây với IMF để đưa đồng nhân dân tệ vào rổ dự trữ của tổ chức này cũng đã cam kết điều hành tỉ giá linh hoạt.

Với bất động sản, năm 2015 có những tín hiệu tốt cho sự hồi phục của thị trường bất động sản. Thứ nhất là các ngân hàng bơm tiền cho lĩnh vực này. Những doanh nghiệp bất động sản yếu kém đã bị đào thải khỏi thị trường, doanh nghiệp hiện có là doanh nghiệp mới hoặc doanh nghiệp cũ đã được tái cấu trúc tập trung vào phân khúc thị trường có nhu cầu thật sự.

Từ cuối năm 2015 đến 2016, nguồn cung căn hộ gia tăng mạnh mẽ nên khả năng giá cũng không thể tăng mạnh. Đây là một tín hiệu tích cực cho thị trường bất động sản trong năm 2016.

Với những người có tầm nhìn dài hơn thì có thể năm 2016 ở VN có rất nhiều cơ hội đầu tư trong những lĩnh vực mới gắn với công nghệ, các doanh nghiệp mới dự báo khởi nghiệp trong kinh doanh bán lẻ, du lịch, nông nghiệp. Cái khó ở VN là chưa có những quỹ đầu tư để huy động vốn từ người có tích lũy để tài trợ cho các dự án khởi nghiệp hoặc tiềm năng.

Mua bán và sáp nhập tăng

Đây là một tín hiệu tốt cho thấy thị trường có sự phát triển và không nên quá lo lắng trước việc nhiều thương hiệu trong nước bị mua lại. Ví dụ Hàn Quốc, sau khủng hoảng họ phải chấp nhận nhiều doanh nghiệp nhỏ bị các nhà đầu tư, quỹ đầu tư nước ngoài mua lại. Hãy nghĩ bán đi không phải là mất, mà là để thu tiền về đầu tư vào các lĩnh vực khác hiệu quả hơn, hoặc bán đi là một hình thức thu hút thêm vốn để mở rộng kinh doanh.

Trước đây chúng ta cứ nghĩ vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài là vốn đầu tư trực tiếp vào sản xuất, tích cực hơn là dòng tiền đầu tư vào chứng khoán. Nhưng việc nhiều quỹ đầu tư nước ngoài mua lại doanh nghiệp VN cũng sẽ tạo ra môi trường năng động và hiệu quả hơn cho các doanh nghiệp mới khởi nghiệp vì họ nhìn ra cơ hội xây dựng để bán và thu tiền về nhanh hơn so với gắn chặt với doanh nghiệp đó.