Tạo chuyển biến về chất lượng giáo dục

Nguồn: Daibieunhandan.vn

Phát biểu tại Hội nghị bồi dưỡng Kỹ năng xây dựng chính sách giáo dục cho đại biểu dân cử do Trung tâm Bồi dưỡng đại biểu dân cử tổ chức tại Nghệ An, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy cho rằng: Chúng ta nói rất nhiều về giáo dục ở nhiều khía cạnh, nhưng có một nội dung rất quan trọng lại ít được chú ý. Đó là: Cơ chế, chính sách, những cú hích để tạo chuyển biến về chất lượng giáo dục. Các đại biểu có vai trò quan trọng trong đề xuất, xem xét các chính sách liên quan đến GD - ĐT.

Phải là một nền giáo dục mới

Hội nghị xoay quanh 4 chuyên đề lớn: Tổng quan về hệ thống giáo dục và hoàn thiện hệ thống giáo dục mở; đổi mới cơ chế đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục; phân tích và xây dựng chính sách về nguồn lực giáo dục; giám sát của đại biểu dân cử đối với quản lý giáo dục và kiểm định chất lượng giáo dục. Hội nghị là cơ hội để các đại biểu thảo luận, trao đổi kinh nghiệm nhằm thực hiện tốt hơn vai trò là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân.

Trong chuyên đề Giới thiệu tổng quan về hệ thống giáo dục và hoàn thiện hệ thống giáo dục mở, GS. TSKH Đặng Ứng Vận - nguyên Chánh Văn phòng Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nguồn nhân lực nhấn mạnh: Nền giáo dục của nước ta hiện nay về cơ bản vẫn dựa trên mô hình cũ. Một nền giáo dục hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội mới phải hướng tới đối tượng trung tâm là người học. Theo đó, bên cạnh đổi mới tư duy quản lý, đổi mới thể chế và cơ cấu để phù hợp với nền giáo dục mới là quan trọng nhất. Đa số học viên bày tỏ đồng tình với quan điểm: Đổi mới căn bản, toàn diện không chỉ cần giải pháp đột phá mà còn cần cả điểm đột phá. Tuy nhiên, khó thực hiện nhất hiện nay là làm sao cho các trường đều tốt, ở đó người học được nuôi dưỡng tâm hồn và đam mê học tập. Cần huy động thêm nguồn lực đầu tư và có phương thức quản lý hiệu quả...

Từ góc độ lý luận và kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu, GS. Nguyễn Minh Thuyết đã phân tích rõ thời cơ, thách thức và những vấn đề đặt ra trong đổi mới cơ chế đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục. Theo đó, quản lý chất lượng giáo dục ở Việt Nam vẫn còn khá mới và chưa được triển khai rộng rãi. Nhìn tổng thể, GD - ĐT của nước ta đã đạt được một số thành tựu và sẽ còn tiếp tục hoàn thiện, phát triển hơn nếu có hệ thống khảo thí, đánh giá và quản lý chất lượng giáo dục mạnh, hoạt động hiệu quả...

Ở góc nhìn khác, trong chuyên đề Phân tích và xây dựng chính sách về nguồn lực giáo dục, TS. Trần Thị Quế Giang (Đại học Fulbright Việt Nam) cho rằng: Để khuyến khích người dân tiếp cận các dịch vụ giáo dục chất lượng cao, bên cạnh chính sách hỗ trợ tài chính người học, chính sách giáo dục nên thiết kế theo dạng mở, đặt ra các yêu cầu về chất lượng thay vì yêu cầu cứng nhắc về số lượng...

Kiên nhẫn lắng nghe, sàng lọc thông tin

Một nội dung các đại biểu đặc biệt quan tâm là Kỹ năng giám sát của đại biểu dân cử đối với quản lý giáo dục và kiểm định chất lượng giáo dục. TS. Đỗ Thùy Dương (Chủ tịch TalenPool) khẳng định: Giáo dục là một trong những lĩnh vực tác động đến 100% cử tri trong một quốc gia; đồng thời cũng là con đường duy nhất để một quốc gia có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, hướng tới phát triển bền vững, bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc, tạo nền móng cho tương lai.

Thảo luận tại hội nghị, các học viên cho rằng: Quản lý giáo dục hiện nay của nước ta còn không ít bất cập. Đó là quản lý hệ thống phân tán, chồng chéo; phân công, phân cấp chưa hợp lý, chưa coi trọng tính tự chủ, chịu trách nhiệm và tính sáng tạo của các cơ sở giáo dục; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên, có nơi, có lúc bị buông lỏng, hiệu lực thấp... Thực tế đó, giám sát của đại biểu dân cử sẽ không dừng lại ở mục tiêu bảo đảm chính sách giáo dục được tuân thủ hay chất vấn, nhằm truy cứu trách nhiệm đến cùng của các cấp quản lý.

Theo TS. Đỗ Thùy Dương, để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục quốc gia được đặt ra trong quá trình phản biện và lắng nghe giải trình về giáo dục, người đại biểu dân cử cần khẳng định bản lĩnh ở các nội dung như: Triết lý giáo dục của bản thân và cộng đồng mà mình làm đại diện; nguyên tắc giải quyết vấn đề theo các ưu tiên; lập trường lợi ích của đối tượng mà đại biểu làm đại diện... Đồng thời, quá trình triển khai giám sát, đại biểu dân cử cần rèn luyện khả năng kiên nhẫn, lắng nghe sâu nhằm thu thập và sàng lọc thông tin phù hợp cho mục tiêu giám sát, lựa chọn đối tượng giám sát.

Dẫn câu nói của Lênin khi nói về chính sách mới: "Mưa gió có thể làm mất mùa phía Đông nhưng còn mùa màng ở phía Tây, bão tuyết có thể vùi dập phương Bắc nhưng còn nắng ấm phương Nam. Nhưng trì trệ về chính sách, sai lầm về chính sách sẽ làm suy yếu nước Nga, sụp đổ nước Nga", Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy cho rằng: Chúng ta nói rất nhiều về vấn đề giáo dục ở nhiều khía cạnh, nhưng có một vấn đề rất quan trọng lại ít được chú ý, đó là: Cơ chế, chính sách, những cú hích để tạo sự chuyển biến về chất lượng giáo dục. Thực tế, cần tạo ra chính sách hợp lý để huy động nguồn lực, trí tuệ xã hội trong đổi mới giáo dục (chính là tạo môi trường, động lực phát triển). "Các đại biểu có vai trò quan trọng trong việc đề xuất, xem xét các chính sách liên quan đến GD - ĐT ở địa phương mình cũng như ở cấp quốc gia", Trưởng

• Diệp Anh - Yến Lê