Tập huấn ngắn hạn “Thị trường điện và vai trò của thị trường điện trong chuyển dịch năng lượng” tại Đà Nẵng

Ngày 16 – 17/12 vừa qua, Dự án Quản lý Tài nguyên Thiên nhiên (tên tiếng Anh: Natural Capital Management – NCM), thuộc Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright, Đại học Fulbright Việt Nam, đã tổ chức thành công khoá tập huấn ngắn hạn "Thị trường điện và vai trò của thị trường điện trong chuyển dịch năng lượng" tại thành phố Đà Nẵng.

Khoá tập huấn đã thu hút sự tham gia của các nhà quản lý, các chuyên viên từ khu vực công, nghiên cứu viên, học viên, giảng viên ở các trường đại học, và các lãnh đạo, chuyên viên từ khu vực tư nhân ở TPHCM, Hà Nội, Đà Nẵng và các tỉnh, thành phố khác.

Mở đầu khoá tập huấn là phần giới thiệu tổng quan ngành điện và các chính sách phát triển điện lực hiện nay, bao gồm (i) thực trạng ngành điện: nguồn điện, nhu cầu, giá điện, và các chính sách phát triển điện lực; (ii) dịch chuyển trong ngành năng lượng: cơ cấu nguồn điện, năng lượng tái tạo, nhiệt điện và điện khí, Quy hoạch điện VIII, vai trò và gánh nặng của các nguồn điện truyền thống sau COP26; và (iii) cơ hội và thách thức trong chuyển dịch năng lượng: tiềm năng năng lượng tái tạo (NLTT), vai trò của NLTT trong thế giới mới, các điểm nghẽn về chính sách và kinh tế, và yêu cầu phát triển trong thời đại mới.

Phần lớn thời gian khoá tập huấn đi sâu vào các kiến thức về thị trường điện, với trọng tâm là các khía cạnh khác nhau của NLTT trong thị trường điện. Một số vấn đề nổi bật được giảng dạy và trao đổi trong khoá tập huấn có thể kể đến như mức độ thâm nhập của NLTT ảnh hưởng như thế nào đến giá điện trong thị trường giao ngay; các cơ chế hợp đồng có thể áp dụng cho NLTT như hợp đồng PPA (Power Purchase Agreement – Hợp đồng mua bán điện) hay CfD (Contract for Difference – Hợp đồng sai khác); các phương pháp đấu thầu công suất NLTT; các cơ chế khuyến khích phát triển NLTT, bao gồm phân tích ưu và nhược điểm của giá FiT (Feed-in-Tariff) và các cơ chế khắc phục nhược điểm giá FiT hiện tại; và một số chiến lược chào giá của các nhà máy NLTT trên thị trường điện giao ngay. Ngoài ra, khoá tập huấn cũng giới thiệu mô hình khuyến khích phát triển NLTT của một số nước trên thế giới có nét tương đồng với Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhằm giúp học viên hiểu rõ hơn về nguyên tắc chào giá và cách giá điện được xác định trên thị trường điện giao ngay, khoá tập huấn tổ chức thực hành mô phỏng về thị trường điện. Thông qua các phiên thực hành, học viên hiểu được cách thức chào giá và đưa ra các chiến lược chào giá phù hợp với mục tiêu của nhóm. Ngoài ra, trò chơi mô phỏng thị trường điện cũng một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống truyền tải liên vùng trong việc giảm giá điện trên thị trường giao ngay.

Một điểm đặc biệt khác của khoá tập huấn chính là bài thỉnh giảng của thạc sĩ Phan Công Tiến về phát triển nguồn NLTT phân tán (Distributed energy resources - DERs) trong thị trường bán lẻ điện. Trong bài trình bày của mình, diễn giả đã giới thiệu những cơ hội và thách thức của việc phát triển mô hình nguồn phân tán; các mô hình phát triển nguồn phân tán, đặc biệt là các loại hợp đồng có trong mô hình, cũng như vai trò của công ty phân phối, đơn vị bán lẻ, và đơn vị tích hợp trong mô hình nguồn phân tán.

• Phương Lam