1. Giới thiệu môn học (Video Clip 1)
- Giới thiệu tổng quan về môn học
- Các yêu cầu đối với học viên
Bài đọc:
- Acemoglu, Điều gì làm một quốc gia trở nên giàu có, MIT 2009
- Đọc Bài học chống dịch covid-19 của Việt Nam- Đọc tr. 1-8, (tham khảo thêm tr. 9-42).
2. Khái niệm quản trị nhà nước (Video Clip 2)
- Các quan niệm: Quản lý nhà nước, Quản trị nhà nước.
- Những yếu tố cốt lõi của quản trị nhà nước
- Giới thiệu các bộ chỉ số WGI, PAPI và Justice Index
Bài đọc:
- Đọc thêm về xử lý trục trặc trong các dự án BOT, các lý do vì sao trì hoãn ban hành Luật về Hội (trên duthaoonline, đọc tin về Luật Biểu tình (chưa công bố dự thảo, mới chỉ có các đề án phác thảo).
- Tham khảo định nghĩa public governance của WGI & PAPI trên website của họ.
3. Các chức năng của nhà nước - Mối quan hệ giữa quản trị nhà nước và phát triển (Video Clip 3)
- Các yêu cầu của quản trị tốt
- Đo lường chất lượng quản trị nhà nước
- Thảo luận về mối quan hệ giữa quản trị nhà nước và phát triển
Bài đọc:
- Francis Fukuyama, State-Buiding: Governance and World Order in the 21st Century, Cornell University Press, 2004 (Chương 1)
- Xem bài giảng của Fukuyama tại Harvard Law School, https://www.youtube.com/
- Đọc thêm: G15 Tập thể tác giả-dịch giả, Nhà nước kiến tạo, 2017 (chưa công bố)
4. Những khó khăn khi du nhập thể chế hiện đại (Video Clip 4)
- Tổng quan về du nhập thể chế
- Những điều kiện để du nhập thể chế thành công
Bài đọc:
- Francis Fukuyama, 2004, (Chương 2)
- Fukuyama (2020), The China Challenge: What kind of regime does China have?
- Fu Hualing 2017 (Quý Tâm/Quỳnh Chi biên dịch): Chuẩn bị cho G5
5. Quản trị Nhà nước ở Việt Nam: Truyền thống & các thách thức mới
- Các thách thức quản trị Nhà nước hiện nay
- Giải pháp của Việt Nam
Bài đọc:
- Thảo luận bài đọc Fu Hualing 2017
Lưu ý:
- Đã lập xong 9 nhóm nhỏ tham gia mô phỏng tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, các nhóm nộp 1 trang Phác thảo lựa chọn chính sách.
6. Dân chủ, ủy trị và các chức năng của cơ quan dân cử
- Sự chính danh của chính quyền
- Tổng quan về chế độ dân chủ đại diện
- Quyền lực lập pháp, Chức năng của cơ quan dân cử
- Vai trò của Quốc hội thông qua các dự thảo Luật PPP, Luật về Hội, Luật Biểu tình.
Bài đọc:
- Trung tâm Bồi dưỡng đại biểu dân cử, (2010): Vai trò đại diện: Giữ mối quan hệ huyết mạch với cử tri
- Thaveeporn Vasavakul, 2019
Lưu ý:
- T2 ngày 15/06/2020: Các nhóm nộp 1 trang Phác thảo lựa chọn chính sách.
7. Tổng quan về trách nhiệm giải trình của chính quyền trung ương
- Quan niệm về trách nhiệm giải trình
- Quan niệm về một chính phủ hiệu lực và hiệu quả
- Nền hành chính, công vụ và bộ máy chính quyền
Bài đọc:
- ADB 2003, Chương 2, 3 (đọc bản pdf)
- Phạm Duy Nghĩa (2014): Trách nhiệm giải trình
8. Tổng quan về trách nhiệm giải trình của chính quyền địa phương
- Tổng quan về chính quyền địa phương và chính quyền vùng
- Phân quyền và phân cấp quản lý
- Phân cấp quản lý TW-ĐP trong các lĩnh vực liên quan đến các dự thảo Luật PPP, Luật về hội, Luật Biểu tình.
Bài đọc:
- ADB 2003, Chương 4, 5
9. Quản trị các nguồn tài nguyên của Chính phủ: Ngân sách
- Quy trình ngân sách: Nhìn từ góc độ phân tích chính sách
- Quản lý DN có vốn đầu tư nhà nước (DNNN)
- Mua sắm của Chính phủ
Bài đọc:
- ADB, Chương 7-8
- Open Budget Survey 2019 https://www.internationalbudget.org/
- Báo cáo NSNN dành cho công dân 2019: http://www.mof.gov.vn/
10. Chính sách đối với công chức, viên chức trong khu vực công
- Tổng quan về quyền và nghĩa vụ của công chức, viên chức
- Tuyển dụng, đánh giá, đào tạo công chức, viên chức
Bài đọc:
- ADB 2003 Chương 10-12 (đọc bản pdf, không cần in phát)
- VBPL: Luật Cán bộ, công chức (2009), Luật Viên chức (2011)
Lưu ý:
- T5 ngày 18/06/2020: Các nhóm nộp 02 trang Đề xuất chính sách (chi tiết hơn).
11. Tổng quan về sự tham gia của người dân
- Tổng quan về sự tham gia của người dân trong hoạt động của chính quyền
- Thúc đẩy hợp tác
- Phản biện xã hội của Mặt trận tổ quốc
Bài đọc:
- ADB 2003 Chương 13-14 (đọc bản pdf)
- Tony Bovaird và Elke Löffler, Chương 15-16
12. Giám sát của cơ quan dân cử đối với chính quyền
- Cử tri, cơ quan dân cử và sự giám sát của cơ quan dân cử
- Hiệu lực và hậu quả pháp lý của quy trình giám sát của cơ quan dân cử
Bài đọc:
- Báo cáo nghiên cứu (2013): ĐSQ Anh-MEC: Mức độ phản hồi của cơ quan nhà nước đối với khiếu nại, phê bình, kiến nghị của cá nhân, tổ chức.
- Tony Bovaird và Elke Löffler, Chương 19
13. Xã hội dân sự (1): Xã hội dân sự là gì?
- Quan niệm về xã hội dân sự
- Vai trò, thách thức của xã hội dân sự
- Quy định về xã hội dân sự như thế nào là hợp lý
- Luật về hội
Bài đọc:
- ADB 2003 Chương 15 (đọc bản pdf)
14. Xã hội dân sự (2): Đo lường không gian xã hội dân sự ở Việt Nam
Bài đọc:
- ADB 2003 Chương 15 (đọc bản pdf).
15. Doanh nghiệp và chính quyền: Vai trò của doanh nghiệp/hiệp hội doanh nghiệp đối với quá trình hình thành & thực thi chính sách
- Nguyễn Xuân Thành, The Evolution of Large Domestic Businesses and Oligarchs in Vietnam, 2/2020, (chưa công bố)
- Tập thể tác giả-dịch giả, Nhà nước kiến tạo, 2017 (chưa công bố)
- Đọc thêm: David Baron, Business and its Environment, Stanford University 2010, Introduction (Chương tổng quan)
16. Tiếp cận thông tin: Xây dựng chính quyền minh bạch
- Nhu cầu tiếp cận thông tin
- Quyền tiếp cận thông tin của người dân
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin của chính quyền
Bài đọc:
- Joseph Stiglitz, Sự minh bạch trong chính phủ, in trong: Ngân hàng thế giới, Quyền được nói: Vai trò của truyền thông đại chúng trong phát triển kinh tế, NXB Văn hóa Thông tin (2006) tr. 33-55
- ADB 2003 Chương 16 (đọc bản pdf)
- Luật tiếp cận thông tin (8/4/2016), Nghị định 13/2018/NĐ-CP (23/01/2018)
Tiếp xúc cử tri về các vấn đề gây tranh luận trong Luật PPP, Luật về hội, Luật Biểu tình
- Cơ quan nhà nước chủ trì (KHĐT/Nội vụ/Công an);
- Đại diện Hiệp hội doanh nghiệp (ví dụ nhà thầu, lương thực, xuất khẩu)
- Đại diện người dân, giới nghiên cứu, báo chí đóng góp phản biện xây dựng chính sách.
Lưu ý:
- Chủ nhật ngày 21/06/2020: Mỗi nhóm nộp 05 trang Thảo luận chính sách (chi tiết).
Học viên tự làm một clips < phút và một Bài thuyết trình (PPT) với khoảng 8 slides, giới thiệu chủ đề Bài tự luận cá nhân của mình (nộp 21/06/2020)
1. Chủ đề theo lựa chọn của học viên, có thể gắn với 03 nội dung thảo luận tại các Phiên tiếp xúc cử tri theo chuyên đề nêu trên: Luật PPP, Luật về Hội và Luật Biểu tình. Học viên có thể lựa chọn những chủ đề khác mà mình quan tâm, thảo luận và nhất trí với nhóm GV trước khi tiến hành.
2. Đánh giá các chính sách góp phần tăng cường dân chủ cơ sở, tăng cường sự tham gia của người dân và doanh nghiệp trong các chính sách địa phương, ví dụ trong giám sát quy hoạch, trong quy trình ngân sách, đầu tư công tại địa phương.
3. Đánh giá các chính sách tăng cường sự tham gia của khu vực doanh nghiệp, nhất là khu vực kinh tế tư nhân, đối với các chính sách điều tiết kinh tế của Chính phủ và địa phương, các kênh vận động hành lang, đối thoại doanh nghiệp và chính quyền các cấp.
4. Đánh giá các chính sách tăng cường tính minh bạch của chính quyền, quyền tiếp cận thông tin của người dân, tự do báo chí và sự tham gia giám sát của xã hội dân sự đối với chính quyền; thảo luận các diễn biến tự phát gần đây, vai trò của facebook và mạng xã hội.
5. Đánh giá các nỗ lực đo lường hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính công, các dự kiến và đề xuất chính sách liên quan đến nền công vụ, hiệu lực của đội ngũ công chức, các chính sách phòng chống tham nhũng.
6. Khuyến khích học viên viết các case study có tính chất thời sự, ví dụ Trách nhiệm giải trình qua Vụ án Hồ Duy Hải, kinh nghiệm quản trị tốt ở các địa phương, sự tham gia hiệu quả của DN đối với quản lý cấp địa phương, các kinh nghiệm hiệp hội DN và xã hội dân sự mà anh chị quan tâm, ví dụ Phong trào ATM Gạo, Phong trào Bữa cơm có thịt.
Đây là môn tự chọn, gồm 2 tuần tự học có hướng dẫn, bắt đầu ngày 30/05/2020, 8 buổi sáng thảo luận trên lớp (14/06/2020-21/06/2020), tiếp nối 3 tuần tự học sau khóa học, và kết thúc vào ngày 12/07/2020. Dựa trên tài liệu được cung cấp, môn học thảo luận 16 chủ đề liên quan đến quản trị nhà nước. Học viên được yêu cầu tự nghiên cứu, tham gia thảo luận về các điểm còn bất đồng liên quan ba dự án luật, bao gồm Luật Đầu tư theo hình thức PPP, Luật về hội và Luật Biểu tình. Đồng thời, mỗi học viên cũng nghiên cứu để hoàn thành một Tự luận cá nhân.