Gương mặt MPP: Trần Phi Tuấn

Anh chàng thiếu niên Trương Vô Kỵ trên núi Võ Đang khi được thái sư phụ Trương Tam Phong truyền cho môn võ công Thái cực quyền, hỏi nhớ được mấy phần, thì Vô Kỵ trả lời lần 1 quên được gần nửa, lần 2 quên đi quá nửa và lần 3 quên hết, quên không còn chút gì. Trương Tam Phong khen: Khá lắm! Khá lắm! Hàm ý của điển tích này rất rõ: Học mà quên đi thì mới đúng. Nhưng đâu là cái cần quên, và đâu là cái phải nhớ?

Đó cũng là sự khác biệt của chương trình thạc sỹ của Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright (FSPPM) với những chương trình mà tôi đã từng học. Nhưng để quên được những gì vừa mới học mà vẫn tiếp chiêu được với các cao thủ đệ nhất thì phải có nội công thâm hậu. Cái cần quên là sự câu nệ của hình hay chiêu số để sau khi quên hết toàn bộ còn lại là tinh túy của tâm và ý.

Những trải nghiệm của các môn học tại FSPPM chứng thực điều đó. Dẫu vậy, với riêng mình, tôi thích ví von mình là Quách Tĩnh, dù khờ khạo, nhưng cần cù bù thông minh, siêng năng học võ. Quả thật, thánh nhân đãi kẻ khù khờ, Quách Tĩnh lần lượt gặp được các cao nhân, học được các môn võ công bậc nhất, trở thành đệ nhất cao thủ. Tôi thấy hình ảnh của mình trong đó khi bước vào FSPPM. Vốn dĩ là dân “xã hội nhân văn”, tôi đánh vật với các bài tính toán số liệu, vật vã và cần mẫn lần mò đi tìm lại ý nghĩa của các “văn tự Hy Lạp cổ” với các α, β, ε, σ... mà để vượt qua đòi hỏi phải cố gắng, không phải bằng cơ duyên kỳ ngộ mà bằng quyết tâm và công phu.

“Khi bạn thực sự mong muốn một điều gì, cả vụ trụ sẽ hợp lực giúp bạn đạt được điều đó”. Lời văn trong cuốn Nhà Giả Kim của Paulo Coelho dường như ứng nghiệm với những người luôn khát khao, dấn thân và phụng sự của trường FSPPM. Cộng đồng Fulbrighter thực sự là một vũ trụ thu nhỏ, hiệp sức cùng nhau, không để ai bị bỏ lại phía sau. Những đêm mài kiếm dưới ánh trăng bên Hồ Bán Nguyệt lãng mạn cùng các đồng môn càng khiến cho các thành viên trở nên gắn kết. Giữa thế giới VUCA của những biến động, bất định, phức tạp và mơ hồ, việc áp lực và khối lượng công việc phải xử lý, đã biến các học viên thành những chiến binh, và đi từ 0 đến có, điều mà tôi hay gọi là từ zero trở thành các hero. Nếu ai đã chịu nhiệt được với áp lực học hành và quy định 8:20 huyền thoại, thì còn việc gì trên đời họ không thể không làm được nữa cơ chứ?

Những giờ học trên lớp với các giảng viên thực sự trở thành những kỷ niệm đáng nhớ, không chỉ là kiến thức uyên thâm mà cách truyền tải bằng ngôn ngữ dễ hiểu mà người tục kẻ nhã nghe qua đều thấm được ý và thấu được tâm, dẫn dắt chúng tôi đi từ ngạc nhiên này đến ngỡ ngàng khác. Những bình luận sắc sảo về chính sách, những luận giải các vấn đề nóng bỏng của xã hội vừa sâu vừa rộng, vừa tinh và đa, trước sau liền nối, trên dưới một thể, khiến các học viên trầm trồ như được khai sáng. Các thầy cô như những nghệ nhân của khoa học, phù thủy của ngôn từ khi luận thuyết các vấn đề lúc thâm sâu như xuống tận đáy, khi giản dị ra chiêu điểm tới là dừng, thực sự chinh phục chúng tôi, cho dù môn học kết thúc đã lâu thì vẫn còn in đậm trong tâm như nghe được tiếng, như nhìn được người. Thực tế sống động ở ngay trước mắt luôn được mổ xẻ dưới lăng kính đa chiều, đặt trong bối cảnh và chiều sâu của văn hóa, chiều dài của lịch sử, chiều rộng của địa lý, với những mối quan hệ nhân quả.

Cứ sau mỗi môn học với kiến thức mới, chúng tôi như được nâng cấp mình lên thành một phiên bản mới. Kiến thức có thể không nhớ, nhưng tư duy là thứ không thể quên, trở thành mạch truyền dẫn tinh thần Fulbright - như luồng khí chạy qua bát mạch kỳ kinh, khai mở các huyệt đạo, cũng là cái thần của pho Thái Cực Quyền miên miên bất tuyệt trong hành trình cuộc đời.

• Trần Phi Tuấn – Học viên MPP2023, Chuyên ngành Lãnh đạo & Quản lý