Kinh tế học khu vực công là một trong những môn học rất quan trọng đối với các nhà phân tích chính sách công, bao gồm cả các nhà lãnh đạo và quản lý trong khu vực công. Hãy thử hình dung, các nhà phân tích chính sách y tế, giáo dục, khoa học-công nghệ hay môi trường sẽ gặp khó khăn như thế nào trong việc đưa ra các đề xuất chính sách nếu như họ không có những hiểu biết nhất định về tài chính công, về cách thức huy động và phân bổ nguồn lực trong khu vực công, về khả năng cân đối ngân sách để thực hiện các sáng kiến, ý tưởng hay khuyến nghị chính sách.
Cũng giống như bài toán khan hiếm nguồn lực trong kinh tế học nói chung, các lựa chọn chính sách của Chính phủ hay các cơ quan quản lý nhà nước luôn bị ràng buộc bởi nhiều yếu tố, trong đó có sự khan hiếm của nguồn lực tài chính công. Nói cách khác, nguồn ngân sách nhà nước là có giới hạn và chịu rất nhiều ràng buộc cả về mục tiêu (ví dụ như vừa phải đảm bảo hiệu quả vừa phải công bằng), về cơ chế/quy trình, và cả sự đánh giá chính trị, nên lựa chọn chính sách đối với khu vực công là lựa chọn khó khăn. Chúng ta thường hay phê phán chính sách hay các lựa chọn của các chính phủ, song chúng ta sẽ không hiểu được tại sao chính phủ đôi khi lại lựa chọn cái cách mà chính phủ đã lựa chọn thay vì một phương án khác. Chính vì vậy, môn này sẽ giúp học viên hiểu rõ và đưa ra được các cách thức lựa chọn phương án ngân sách phù hợp với các tình huống chính sách của mình.
Một cách cụ thể, môn học xem xét vai trò và các lựa chọn can thiệp của chính phủ cũng như chính quyền các cấp vào nền kinh tế nhìn ở phương diện huy động và phân bổ nguồn lực tài chính công. Môn học nhằm mục tiêu trang bị cho học viên các kiến thức (bao gồm các nguyên lý, lý thuyết, khuôn khổ phân tích, công cụ, và kinh nghiệm) mang tính nền tảng cho việc phân tích các chính sách liên quan đến quá trình huy động và phân bổ nguồn lực của khu vực công, bao gồm cả sự hiểu biết sâu sắc về vai trò, phạm vi và giới hạn của sự can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế. Môn học hướng dẫn học viên vào trọng tâm phân tích, thảo luận những tình huống thường mang tính đánh đổi giữa hiệu quả kinh tế và công bằng xã hội, vận dụng các nguyên lý kinh tế nhằm đưa ra sự lựa chọn và quyết định phù hợp; học hỏi kinh nghiệm các nước, đặc biệt là các nước đang phát triển và chuyển đổi, trong việc thiết kế và lựa chọn chính sách của khu vực công; hiểu biết các chính sách và nguyên lý phân cấp và trợ cấp ngân sách. Môn học cũng cung cấp cho học viên các công cụ và khuôn khổ phân tích, đánh giá hiệu quả các chương trình đầu tư và chi tiêu công của chính phủ.
Tựu trung lại, sau khi học xong môn học, học viên được kỳ vọng có được khả năng:
- Nhận biết cơ sở và phạm vi cũng như những giới hạn can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế; phân tích, đánh giá, đo lường tác động hay kết quả của sự can thiệp hay không can thiệp của chính phủ đốivới nền kinh tế;
- Vận dụng các khuôn khổ, nguyên lý hay công cụ để phân tích, đánh giá các phương án chính sách, đặc biệt là các chính sách chi tiêu công và đầu tư công làm cơ sở đưa ra các quyết định phù hợp;
- Hiểu biết các phương thức huy động nguồn lực của chính phủ và chính quyền địa phương, đặc biệt là công cụ thuế khóa, phân tích và lựa chọn các phương thức huy động nguồn lực cho việc thực hiện các chương trình, kế hoạch, dự án của chính phủ;
- Nắm vững các nguyên lý của sự phân cấp, trong đó trọng tâm là phân cấp ngân sách và vấn đề trợ cấp và trợ cấp chéo, chia sẻ trách nhiệm cung cấp hàng hóa công giữa chính quyền các cấp.
